Gezinnen, senioren, kinderen, kortom alle inwoners van Oudergem moeten zich gemakkelijk en veilig kunnen verplaatsen, ongeacht het type mobiliteit dat ze kiezen.

Om dit te bereiken hebben we voldoende brede trottoirs nodig, een gevarieerd aanbod van openbaar vervoer, comfortabele fietspaden die in goede staat verkeren en gescheiden zijn van andere vormen van vervoer, en het aanbod van autodeelstations en oplaadpunten vergroten.

Jarenlang is de openbare ruimte echter voornamelijk ontworpen vanuit het oogpunt van gemotoriseerd vervoer, met alle gevolgen van dien, zoals we die allemaal dagelijks kunnen ervaren in onze eigen straten, buurten en gemeenten: verkeersopstoppingen, druk doorgaand verkeer, gebrek aan verkeersveiligheid, verlies van gezelligheid, om nog maar te zwijgen van de impact op de gezondheid en het milieu (directe luchtvervuiling, lawaai, uitstoot van broeikasgassen, enz.).

De afgelopen jaren is het gebruik van verschillende vervoerswijzen veranderd. Veel mensen veranderen hun mobiliteitsgewoonten ten gunste van meer actieve vervoerswijzen (lopen, openbaar vervoer, fietsen).

Er moet verder gewerkt worden aan een beter evenwicht tussen de verschillende vervoerswijzen, vooral ten voordele van voetgangers en fietsers, om hun verplaatsingen veiliger te maken. De huidige infrastructuur is niet evenwichtig verdeeld tussen alle gebruikers in Oudergem. Een nieuw evenwicht is dus essentieel.

Ons doel is duidelijk: iedereen in staat stellen om veilig en gemakkelijk te reizen, ongeacht de manier van vervoer of het vermogen om zich te verplaatsen.

Oudergem is geen eiland en ongeacht ego’s en partijpolitieke standpunten moet onze gemeente samenwerken met de andere entiteiten die bevoegd zijn en dus invloed hebben op de mobiliteit, namelijk de buurgemeenten, het Gewest en de federale overheid.

1. Alomvattend beheer van openbare ruimten en mobiliteit: voor een gemeenschap die toegankelijk is voor iedereen

De openbare ruimte moet gedeeld worden door alle soorten gebruikers en bewoners, zowel valide als mindervalide, jong als oud. Het moet ook toegankelijk zijn voor alle vervoersmiddelen: lopen, rolstoelen, fietsen, trams, bussen, gedeelde of private micromobiliteit, auto’s.

• We zullen het STOP-principe toepassen bij alle beslissingen over mobiliteit, d.w.z. voorrang voor voetgangers, dan fietsers, openbaar vervoer en ten slotte privévoertuigen.
• We zullen er ook voor zorgen dat onze voorzieningen worden gebouwd volgens het “8- 88” principe: als onze voorzieningen een 8-jarig kind en een 88-jarige persoon in staat stellen om zich zelfstandig te verplaatsen, voldoen ze aan de behoeften van bijna de hele bevolking.
• Daartoe, en ook om de levenskwaliteit te verbeteren, zullen we de ontwikkeling van “rustige wijken” bevorderen om de veiligheid en levenskwaliteit van de inwoners van Oudergem te verbeteren, met behoud van de toegankelijkheid voor buurtbewoners, bezoekers en koeriers. We zullen zorgen voor mobiliteitsfilters met tijdelijke en/of vaste kwaliteitsverbeteringen (aanleg van doodlopende straten, straatmeubilair met bloemen, aanleg van boomputten met beplanting, enz.). We zullen systematisch overleg met de bewoners ondersteunen om hen te betrekken bij het bereiken van de doelstellingen van deze maatregelen.
• We zullen bij de regio lobbyen om ervoor te zorgen dat het Herrmann Debroux-viaduct wordt vervangen door een stadsboulevard en dat er stroomopwaarts een P+R met voldoende capaciteit wordt gebouwd om te voldoen aan de vraag naar modal shift naar de toekomstige tramlijn.
• We zullen een audit uitvoeren van de faciliteiten voor actieve vervoerswijzen en een actieplan opstellen om ze te verbeteren. We zullen samenwerken met lokale verenigingen om manieren te bespreken om ze te verbeteren.
• Wat het gedrag van de gebruikers betreft, vinden we het essentieel om alle gebruikers – bestuurders, fietsers, voetgangers, enz. – bewust te maken van de verkeersregels door middel van preventie-initiatieven die worden uitgevoerd in samenwerking met lokale spelers en de politie.
• Tijdens culturele, sportieve of feestelijke evenementen in de gemeente, zoals de kermis van Oudergem, zullen we in overleg met de inwoners van Oudergem, de lokale actoren en de bevoegde diensten verkeersplannen opstellen om de veiligheid en mobiliteit voor iedereen te garanderen.
• We blijven werken aan “0 doden” op onze wegen. Dit omvat fysieke verbeteringen, symbolische maatregelen en bewustmakingscampagnes, met de nadruk op veiligheid en gezondheid. Daartoe zullen we systematisch rekening houden met de verkeersveiligheidsfactor bij ruimtelijke ordening en stadsontwikkeling. Elke ontwikkeling moet gericht zijn op het terugdringen van het ongevallenpercentage, dat nog steeds te hoog is.
• We starten kleinschalige mobiliteits-/circulatiestudies op een aantal routes, met de nadruk op burgerparticipatie, vooral op bepaalde zwarte punten zoals het kruispunt Herrmann-Debroux en de kruising tussen de Waversesteenweg en de Herrmann Debrouxlaan (onder het gemeentelijk stadion en de Massart-tuin).
• We zullen maatregelen nemen om de geluidsoverlast van autoverkeer te verminderen, vooral in de buurt van hoofdwegen.
• We zullen voor elk mobiliteitsproject een diagnose uitvoeren op basis van het concept “gendermainstreaming” om ervoor te zorgen dat het beantwoordt aan de behoeften van alle doelgroepen.
• Waar mogelijk zullen we een bewustmakings- en herstelmechanisme ontwikkelen om ongeregeldheden (op de weg of op parkeerplaatsen) aan te pakken: opruimwerk voor de gemeenschap en training in afvalbeheer en -sortering in plaats van boetes.
• Het repressieve aspect zal ook worden ontwikkeld: het aantal constituerende en sanctionerende ambtenaren dat gemeentelijke administratieve sancties kan uitvoeren zal worden uitgebreid.
• We zullen de politiezone opnemen in de verkeersveiligheidsmaatregelen om te zorgen voor draagvlak voor de mobiliteitsvisie van de gemeente. De politie is een belangrijke speler in zowel bewustwording als handhaving.
• In samenwerking met het Gewest zullen we de Waversesteenweg een nieuwe impuls geven en groener en comfortabeler maken voor voetgangers en fietsers.
• We zullen winkels en bedrijven ondersteunen bij het aanpassen van hun logistiek naar minder koolstofintensieve oplossingen zoals bakfietsen of hybride bestelwagens voor kleinere afstanden.
• We zullen mobiliteitsplannen voor bedrijven en kantoren met meer dan 50 werknemers in de gemeente sterk aanmoedigen.
• We zullen werken aan een betere verkeersregeling, lagere verkeerssnelheden en hoogwaardige verlichting om het gevoel van veiligheid in de openbare ruimte te vergroten.
• We zullen financiële en menselijke steun bieden voor de invoering van sociale taxi’s/bussen en aangepaste mobiliteitsoplossingen voor mensen met een handicap.

2. Voetgangers

In iets meer dan tien jaar tijd is wandelen de meest gebruikte vervoerswijze geworden voor de Brusselaars, met een modaal aandeel van 36%. Deze universele vervoerswijze speelt een sleutelrol als op zichzelf staand vervoermiddel, maar ook en vooral als schakel tussen verschillende vervoerswijzen.

• We zullen de aanleg van voetgangerszones of ontmoetingszones voor iedereen aanmoedigen, met strenge controles op de toegang door gemotoriseerde voertuigen. Trottoirs moeten breed, comfortabel en parkeervrij zijn en voldoen aan de PRM normen.
• We zullen elk wegenbouwproject aangrijpen om de kwaliteit van het voetgangersnetwerk te verbeteren.
• We garanderen de veiligheid van de gebruikers en zorgen voor alternatieve routes met passende bewegwijzering en markering tijdens de werkzaamheden.
• We zorgen voor een omgeving waarin voetgangers kunnen zien wat er gebeurt en zorgen voor voldoende verlichting.
• We zorgen ervoor dat voetgangers vrij kunnen lopen, vermijden obstakels en respecteren alternatieve routes wanneer er werkzaamheden worden uitgevoerd.
• We zullen “verkennende wandelingen” ontwikkelen om de toegankelijkheid en verlichting te identificeren die nodig zijn om het vooral voor vrouwen gemakkelijker te maken om ’s avonds naar buiten te gaan. De kwaliteit en de geschiktheid van de stedelijke inrichting, de paden en de openbare verlichting verbeteren ook het gevoel van veiligheid en dus het gebruik van de openbare ruimte, ook door de meest kwetsbare mensen. Deze stappen moeten ook bijdragen aan de ontwikkeling van veilige gebieden door bewustmaking van degenen die betrokken zijn bij het nachtleven, zoals bars en nachtclubs.
• We werken aan de verbreding van de voetpaden en de invoering van tijdelijke parkeerverbodzones tijdens piekuren (Kiss & Ride). Bijvoorbeeld tussen Hankar en de Adolphe Kellerstraat voor de toegang tot de crèche Oursons, de Marronniersschool en de Europese school.
• Drempels aan trottoirs en systematische wegmarkeringen voor voetgangersoversteekplaatsen worden de norm.
• We zullen extra veilige voetgangersoversteekplaatsen aanleggen: 4 voetgangersoversteekplaatsen bij elke “X”-kruising en 3 bij “T”-kruisingen.
• We zullen de installatie van openbare banken plannen en ervoor zorgen dat ze geschikt zijn voor mensen met beperkte mobiliteit en senioren. Ze worden op voldoende afstand van de weg en woningen geplaatst.
• We zullen nieuwe woonzones/ontmoetingszones (20 km/u) creëren waar voetgangers de hele rijbaan kunnen gebruiken.

3. Fietsers

Het modale aandeel van fietsen in Brussel is nu 9%, vergeleken met 3% 10 jaar geleden. 20,9% van de Brusselaars zegt zelfs ‘elke dag’ of ‘één of meer keer per week’ te fietsen. Met het oog op de grote milieu-uitdagingen die ons te wachten staan, is de overgang naar een duurzamere mobiliteit, gebaseerd op een groter gebruik van alternatieven voor de privéwagen, een cruciaal thema.

• We zullen het aantal gemarkeerde en/of gescheiden fietspaden verhogen wanneer wegen worden heringericht om de veiligheid van fietsers te garanderen.
• We zullen een alternatieve, veilige route/tijdelijk fietspad voorzien voor tijdelijke evenementen die het normaal gebruik van het fietspad belemmeren (beurzen, aperitiefjes, enz.).
• We zullen de mogelijkheid onderzoeken om financiële steun te bieden voor de aanschaf van elektrische fietsen.
• We zullen de toegang tot de stad en het eiland (bibliotheek, cultureel centrum) vergemakkelijken vanaf de afsplitsing aan de vorstlaan.
• We maken de fietspaden zichtbaar: in het bijzonder die op de Invalidenlaan (bergaf en bergop), de Waversesteenweg, de Lebonlaan, de Vogelzanglaan, de Chaudronlaan, evenals de zwarte plek op het kruispunt Herrmann Debroux (in samenwerking met de regio).
• We zullen de installatie van omgekeerde U-type fietsenrekken (in plaats van wielklemmen) ondersteunen in lijn met studies naar het gebrek aan kortdurende fietsparkeervoorzieningen op straat en meer specifieke verzoeken.
• We zullen veilige fietsparkeeroplossingen aanbieden voor mensen die hun fiets niet thuis kunnen stallen (fietsboxen en bakfietsen).
• Naast de Brussel’Air premie zullen we ook kijken naar het creëren van gemeentelijke vouchers voor fietsonderhoud (inclusief elektrische fietsen).
• We zullen reparatiepunten en participatieve workshops opzetten.
• We organiseren informatiesessies over alternatieven voor de eigen auto, met fietstests (klassiek, elektrisch, vracht).
• We zullen concrete actie ondernemen om fietsendiefstal tegen te gaan en het gebruik van het MyBike registratiesysteem aan te moedigen.
• We zullen bij elk verkeerslicht een fietsvoorbereidingszone (ZAC) instellen.
• We zullen “fietsbibliotheken” ontwikkelen, “op wielekes”, in samenwerking met de non profit organisatie MPACT, om mensen in staat te stellen fietsen af te geven en te lenen en zo het delen en de sociale interactie te stimuleren.
• We zullen actieve vervoerswijzen integreren in de werkwijzen van de gemeente voor bepaalde missies (fietspaden, voetgangers- en fietspaden in scholen).
• We zullen evenementen organiseren waar actieve vrijetijdsbesteding en nutsvoorzieningen samenkomen (fietsbeurzen, participatieve reparatieworkshops, sponsoracties).

4. Openbaar vervoer

Oudergem beschikt al over een goed openbaarvervoernetwerk, vooral dankzij metrolijn 5 en tramlijn 8. Het is echter belangrijk om andere lijnen verder te ontwikkelen, met name buslijn 34 (met een systematische halte aan het Sint-Annaplein), buslijn 72 en misschien zelfs een verlenging van lijn 71 om Oudergem nog beter te bedienen. Deze lijnen spelen een cruciale rol in het verbinden van de wijken en bieden een echt alternatief voor de privéwagen voor korte tot middellange afstanden in een dichtbevolkte stedelijke omgeving.

• We zullen oproepen tot kwalitatief hoogstaande dienstverlening en ruimere openingstijden, zodat iedereen veilig thuis kan komen.
• We zullen werken aan het verbeteren van de kwaliteit van haltes en stopplaatsen.
• We zullen duidelijke communicatie ontwikkelen over het aanbod van beschikbare diensten, in het bijzonder door het gebruik van de Floya-applicatie te ondersteunen.
• We nemen systematisch de MIVB mee als gesprekspartner bij de conceptie van gemeentelijke en intergemeentelijke mobiliteitsplannen.

5. Verplaatsen met de auto

Een personenwagen staat gemiddeld 93% van zijn tijd stil. Voor een deel van de bevolking is reizen met de auto echter absoluut noodzakelijk, dus is het belangrijk om een reeks diensten aan te bieden die aansluiten bij de kwestie van het terugwinnen van de openbare ruimte: we willen ons richten op het bundelen van parkeerplaatsen en het ontwikkelen van het principe van autodelen.

• We zullen het gemeentelijke team versterken dat verantwoordelijk is voor het controleren van het parkeren in buurten, zodat bewoners beter toegang hebben tot lokale parkeerfaciliteiten.
• We zullen de installatie van oplaadpunten voor elektrische voertuigen ondersteunen om te voldoen aan toekomstige behoeften, in overleg met de omwonenden.
• We zullen de uitrol van het netwerk van oplaadpunten voor elektrische voertuigen in de openbare ruimte voortzetten en ondersteunen, in overleg met de buurtbewoners en in samenwerking met Sibelga en privé-operatoren, zodat ons grondgebied gedekt is.
• We zullen meer plekken voor personen met beperkte mobiliteit in strategische buurten en in de buurt van openbare voorzieningen creëren en in stand houden.
• We zullen automobilisten bewuster maken door flitspalen en intelligente verkeerslichten te installeren.
• We passen de prijs van de eerste bewonerskaart aan op basis van het gewicht en de lengte van het voertuig en verhogen de kosten van de bewonerskaart voor het tweede voertuig. Eventuele winsten worden geïnvesteerd in het controleren en bestraffen van voertuigen die geen recht hebben om te parkeren.
• We zullen veel aandacht besteden aan de ontwikkeling van Cambio-stations en huishoudens aanmoedigen om deelwagens te gebruiken in plaats van privéwagens.
• We zullen de ontwikkeling van lokale structuren en initiatieven door buurtbewoners ondersteunen (autodeelplatforms zoals Cozy wheels, Dégage en Getaround) om autodelen tussen particulieren mogelijk te maken.
• We zullen werken aan de mogelijkheid om een deel van het gemeentelijk wagenpark beschikbaar te stellen aan inwoners buiten de werkuren van de gemeentelijke diensten. We zullen proefprojecten ondersteunen waarbij inwoners voertuigen van de gemeente kunnen lenen om het gebruik van voertuigen te rationaliseren.
• We zullen alle vormen van autodelen (Cambio en gratis vlootvoertuigen, voertuigen tussen particulieren) ondersteunen en aanmoedigen door middel van communicatie (website, sociale netwerken, lokale krant, enz.), conferenties, een informatiebalie, enz.
• We zullen publiek-private of publiek-publieke partnerschappen bevorderen om lokale bewoners in gebieden waar parkeren verzadigd is, in staat te stellen hun voertuig (auto of fiets) in een beveiligde parkeergarage te parkeren.

6. Verplaatsingen op kindermaat

Ouders moeten met een gerust hart van huis kunnen gaan wanneer hun kinderen alleen op weg gaan naar school, het stadion, de academie of een andere bestemming om te sporten, een naschoolse activiteit bij te wonen, een vriend of familielid te bezoeken of zelfs even snel een boodschap te doen in een plaatselijke winkel. Hun veiligheid is een fundamentele kwestie en een eerste stap op weg naar hun zelfredzaamheid.

• We zullen de voetgangersveiligheid in de buurt van scholen blijven verbeteren door nieuwe zebrapaden aan te leggen, idealiter uitgerust met intelligente drukknopverlichting, brede voetpaden, speciaal meubilair (totempalen) en de aanleg van schoolstraten. We willen ook samenwerken met scholen die dat willen.
• We zullen de omgeving van al onze scholen blijven verbeteren om ze toegankelijker te maken voor actieve vervoersmiddelen, met name fietsen.
• We zullen prioriteit geven aan de installatie van verkeersdrempels en veilige oversteekplaatsen op strategische locaties (scholen, kinderdagverblijven, bibliotheken en sportcentra).
• We zullen samenwerken met scholen om een schoolreisplan op te stellen.
• We gaan door met onze trainingen met het uitreiken van “fietscertificaten”.
• We zullen, net als nu, regelmatig bijeenkomen met schooldirecteuren en ouderverenigingen om te praten over hun verwachtingen, ervaringen met alternatieve mobiliteit en nieuwe initiatieven op dit gebied.
• Waar mogelijk zorgen we voor nieuwe afgiftepunten en schoolstraten.
• We zullen de bestaande fietstaxi’s ondersteunen en nieuwe lanceren met alle vrijwilligersscholen in de gemeente.
• We zullen het aantal “bike-row”-initiatieven voor scholen uitbreiden om kinderen en hun families bewuster te maken.